Samasuru Amalatu Ameth

www.ameth.nl

Ameth 

Geschiedenis

Irihatu, negerilama van Ameth, ligt in de bergen en is gesitueerd ten zuidwesten van het huidige Ameth. Volgens de overlevering werd Irihatu (=parudang batu) gesticht door Maraja Guna Pattinasirat (de eerste Radja van Irihatu). Irihatu werd verdeeld in 5 Soa’s: Soa Rumah Mete, Soa Rumah Putih, Soa Hursepuny – Tarumseley, Soa Molle – Manduapessy en Soa Hatalea. Leden van een Soa kozen een leider, de Kepala Soa, tevens kozen ze een aantal sprekers. Alle sprekers van de 5 Soa’s tesamen vormden de Saniri Negeri. Het bestuur van Irihatu werd gevormd door de Radja, 5 Kepala Soa en Saniri Negeri. Kapitan besar, Matatula, was verantwoordelijk voor de veiligheid van Irihatu. Het beheer van de bossen en de kust berustte bij Kepala Kewang Sopacua, gesteund door meerdere Kewangs. Nb: er waren 2 Sopacua’s, 1 Kepala Kewang en 1 Kapitan.

MGP werd opgevolgd door Sopaheri Berhitoe (Radja 1Berhitoe-clan). Tijdens de periode van Pieter Tahitoe Sopaheri Berhitoe (Radja 2) vond de intrede van het protestantisme plaats. De stichting van negeri Ameth op de huidige locatie, viel in de periode van Pieter Tarihoela Berhitoe (Radja 3).


Algemeen

Het eiland Nusalaut, een parel in de Bandazee, behoort samen met Saparua en Haruku tot de Lease eilanden. Nusalaut heeft een oppervlakte van ca. 12 km2 en een kustlengte van  24 kilometer, het is bergachtig met als hoogste top Lawakano (>300 m). Er zijn 7 dorpen op het eiland: Ameth, Akoön, Abubu, Titawaai, Leinitu, Sila en Nalahia. Langs de kust loopt een weg die de 7 dorpen met elkaar verbindt. Een voettocht langs de kust duurt ongeveer 5 uur (Ronda pulau). In Ameth is het administratief centrum van Nusalaut gevestigd (Kecematan Nusalaut, Kabupaten Maluku Tengah, Provinsi Maluku). Het aantal inwoners van het eiland bedraagt ca. 6000, waarvan ca. 1500 in Ameth (Titawaai ca. 2000). Er zijn 5 wijken:  kampong Bulu, kampong Laai, kampong Radja, kampong Pakai en kampong Alahaal. Er zijn 7 Soa's. De bevolking leeft van de visvangst en opbrengst van het land. Er is nog geen sprake van massa-toerisme. De bezoekers die er komen zijn meestal mensen die op familiebezoek zijn of er hun wortels hebben. Verder komen er duiktoeristen. Met name de kust voor Ameth staat bekend als uitstekende duiklokatie. Een bezienswaardigheid in Ameth is de achthoekige kerk Beth Eden, die uit de 19e eeuw stamt.


Vanuit het eiland Ambon kan men op verschillende manieren per boot in Ameth komen.

- In Tulehu een speedboat charteren. Speedboat voor 10 personen kost ca. 1 miljoen rupiah (ca. €60.-). Reisduur: 90 minuten.

- In Waai op de Ferry stappen (reguliere veerdienst Waai - Kulur - Ameth - Masohi). Ticket ca. 65000 rupiah.

Film van Andy Parinussa die hij ameth.nl ter beschikking stelt voor publicatie.




Ferry vaarschema. NB: Tijden kunnen veranderen!!

Dag

Vertrektijd

Vertrekplaats

Aankomsttijd

Aankomstplaats

Maandag

07:00 uur

Waai

13:00 uur

Ameth

Maandag

14:00 uur

Ameth

19:00 uur

Waai

Dinsdag

09:00 uur

Waai

14:00 uur

Ameth

Dinsdag

15:00 uur

Ameth

18:00 uur

Masohi

Woensdag

09:00 uur

Masohi

12:00 uur

Ameth

Woensdag

14:00 uur

Ameth

19:00 uur

Waai

Donderdag

07:00 uur

Waai

13:00 uur 

Ameth

Donderdag

14:00 uur

Ameth

19:00 uur

Waai

Zaterdag

09:00 uur

Waai

14:00 uur

Ameth

Zaterdag

15:00 uur

Ameth

18:00 uur

Masohi

Zondag

09:00 uur

Masohi

12:00 uur

Ameth

Zondag

14:00 uur

Ameth

19:00 uur

Waai

 

Bezoekers die niet bij familie terecht kunnen, zijn van harte welkom bij Penginapan Ameth van familie P. Parinussa. Zie foto's hiernaast. Verdere info volgt!

Penginapan Ameth


Penginapan Ameth


In het dorp is een Puskesmas ( Pusat Kesehatan Masyarakat) aanwezig. Dit gezondheidscentrum doet dienst voor het hele eiland Nusalaut. De medische bezetting bestaat uit: 1 arts, 3 verpleegkundigen en 2 vroedvrouwen.  Data.

Puskesmas Ameth

 

Soa's

Soa

Naam

Tiang

 

Rumah Putih

 

Kakiailatu

Berhitu

Kakiay

Picauly

Simatauw

Sopacua

Turumena

Wakanno

1

Kepala Soa

Rumah Mete

Pattianakotta

Ajawaila

Aponno

Nasarany

Pattinasarany

Pattisahusiwa

Rumailal

Samallo

2

Kepala Soa

Soumokil

Soumokil

Frans

Hehanusa

Paais

Patiasina

Pelupessy

Siahainenia

Titahalawa

3

Kepala Soa

Hursepuny

Hursepuny

Hetharua

Holle

Tarumasele

Turubassa

4

Kepala Soa

Salamena

Sitaniapessy

5

Kepala Soa

Manduapessy

Manduapessy

Hukom

Molle

Wattimena

6

Kepala Soa

Hatalea

Mairuhu

Mailoa

Parinussa

Tupanno

Wairisal

7

Kepala Soa 

Klik hier voor meer info. 


Pela's

Ameth heeft 9 pela-verbonden, waarvan er 3 nog actief zijn.

Dorp

Soort

Huwelijk

Actief

Ema

Ruta

Soahuku

Pela Batukarang

Pela Batukarang (Parang ika poro)

Pela Batukarang (Parang ika poro)

Nee

Nee

Nee

Ja

Ja

Ja

Ureng

Kaitetu

Negerilima

Porto

Ulath

Samasuru

Pela Tempat Siri ?

Pela Tempat Siri ?

Pela Tempat Siri ?

Pela Tempat Siri ?

Pela Tempat Siri ?

Pela Tempat Siri ?

?

?

?

?

?

?

Nee

Nee

Nee

Nee

Nee

Nee 

Klik hier voor meer info.

Panas pela tussen Ameth en Soahuku/Ruta heeft voor het laatst plaats gevonden eind november 1994. 

Hoe het pelaschap tussen Ameth en Soahuku/Ruta is ontstaan, kan gelezen worden in het boekje: Pela Parang Ika Poro. Klik hier om het te lezen.